Artykuł, przepis pochodzi z www.wiescidladomu.pl • Hotblog

Koło Gospodyń Wiejskich w Kowalinie, gmina Kraśnik, na Lubelszczyźnie powstało przed 60 laty.

Historia  organizacji zaczęła się po zmianach społeczno-politycznych, jakie zaszły na wsi po październiku 1956 roku. Pozwoliły one na reaktywowanie kółek rolniczych.  Już 23 stycznia 1957 roku podczas zebrania mieszkańców wsi Kowalin, w którym udział wzięło 26 osób, zostało założone Koło Rolnicze „Samopomocy Chłopskiej”. Było to pierwsze koło w ówczesnej gromadzie Olbięcin.  W dniu 27 lutego 1957 roku odbyło się zebranie założycielskie KGW Kowalin, do którego od razu wstąpiło 14 kobiet.  Na początek przewodniczącą koła została Bronisława Banaszek. W roku 1959, gdy do pracy w miejscowej szkole przybyli Państwo Rębaczowie, funkcję przewodniczącej przejęła bardzo mocno zaangażowana w rozwój nie tylko szkoły, ale całej wsi Zofia Rębacz. Kierownikiem szkoły został jej mąż Marian Rębacz. Przewodniczącą Koła była do 1973 roku. Koło zrzeszało ponad 30 członkiń. Już wtedy kobiety przejawiały bardzo dużą aktywność społeczną.  W roku 1964 powstał - i przez pewien czas działał - amatorski zespół teatralny. Były występy na miejscu oraz liczne wyjazdy w teren.  W roku 1965  kobiety z KGW przez 3 miesiące:  od stycznia do marca brały udział w Wieczorowym Uniwersytecie Powszechnym. Był to kurs kroju i szycia na 130 godzin, kurs specjalistyczny z zakresu przygotowania potraw mięsnych, a także  konkurs powszechnego bielenia pomieszczeń inwentarskich. W dniu 17 lutego 1967 roku podczas zebrania wiejskiego, w którym uczestniczyły wszystkie członkinie Koła, została podjęta decyzja o rozbudowie szkoły podstawowej. Powołano komitet rozbudowy i zaczęto gromadzić fundusze oraz materiały budowlane. 4 września 1967 roku  odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego. Ruszyła dobudowa skrzydła szkoły przerastającego swymi rozmiarami stary budynek. Ówczesna prasa lubelska pisała: „ A kiedy okazało się w 1968 roku, że na placu kończy się materiał budowlany, członkinie miejscowego KGW podjęły odważne zobowiązanie wyprodukowania 20 tysięcy sztuk  cegły surowej." Słowa dotrzymały. Same, bez pomocy mężczyzn, uformowały cegły, które następnie komitet rozbudowy szkoły wypalił w miejscowych piecach. Obiekt szkolny wzrastał w szybkim tempie i w 1971 roku został oddany do użytku.

     W latach sześćdziesiątych ubiegłego wielu organizowane były konkursy wojewódzkie pod hasłem „Zmieniamy oblicze wsi lubelskiej”. W roku 1968 kobiety zaproponowały, by do konkursu zgłosić wieś Kowalin. Ten pomysł poparli wszyscy rolnicy. Regulamin konkursu obejmował zakładanie ogródków przydomowych, uprawę warzyw mało znanych, kompleksowe bielenie obór, zmianę pokryć dachowych na ogniotrwałe, uprawę poplonów ozimych, zakładanie żywopłotów wokół obejść gospodarskich. Po podsumowaniu konkursu na szczeblu wojewódzkim okazało się, że Kowalin zajął pierwsze miejsce w województwie lubelskim, a nagroda w kwocie 100 tysięcy zł została oczywiście przeznaczona na rozbudowę szkoły. Dokończenie rozbudowy szkoły wsparło też Biuro Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Olbięcinie, przeznaczając nagrodę zdobytą w 1967 roku dla najlepszego biura gromadzkiego w woj. lubelskim.

    Kolejne lata, to także okres ożywionej działalności Koła Gospodyń Wiejskich. W roku 1968 kobiety brały udział w szkoleniu rolniczym podczas Uniwersytetu Powszechnego. Każda z członkiń założyła w swoim domu „kącik do nauki dla dzieci szkolnych”. KGW zajęło się dystrybucją piskląt. W roku 1969 zorganizowano konkurs rozszerzonej uprawy warzyw mało znanych, u 23 członkiń były poletka doświadczalnej z nową technologią uprawy buraka cukrowego, zaś u 20 członkiń poletka z rozszerzoną uprawą roślin pastewnych. W roku 1970 członkinie Koła przygotowały specjalną wystawę z osiągnięć plonów swoich gospodarstw podczas Gromadzkich Dożynek w Olbięcinie.  W roku 1970  został zorganizowany kurs kosmetyczny oraz kurs wyrobu przetworów z owoców i warzyw, wprowadzono zespołową uprawę warzyw pod folią, pokaz wychowu prosiąt.  Kolejne lata, to kursy robótek ręcznych, rocznie rozprowadzano ponad 3, 5 tysiąca piskląt, zorganizowano przy szkole plac gier  i zabaw dla dzieci. W 1978 roku  przy KGW powstał Zespół Folklorystyczny. W stanie wojennym w latach 1981-83 działalność koła została zawieszona.                            

Od roku 1984 zarówno Koło Gospodyń Wiejskich, jak i Zespół Folklorystyczny rozwinęły aktywną działalność. Warunki były sprzyjające, gdyż w domu u Pani Alicji Zięba działał Klub „Ruchu”. Pani Alicja była aktywną kierowniczką Klubu. Zespół śpiewaczy i teatralny uświetniał wiele imprez organizowanych przez Ośrodek Szkoleniowy Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych  w Kraśniku, przy ulicy Oboźnej, imprezy organizowane przez Spółdzielnię Kółek Rolniczych i Bank Spółdzielczy w Kraśniku. Zespół Folklorystyczny  KGW w Kowalinie  był nagradzany na corocznych imprezach   w ramach Wojewódzkiej Sceny Amatora w Nałęczowie, potem Międzywojewódzkim Przeglądzie Teatrów Wsi Polskiej w Tarnogrodzie.   22 listopada 1986 roku dla wszystkich członkiń był zorganizowany wyjazd do Warszawy na „Podwieczorek przy mikrofonie”. Były też coroczne wyjazdy na Dni Otwartych Drzwi do gospodarstwa wdrożeniowego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli.  Wspólnie z Komitetem Rodzicielskim przy Szkole Podstawowej w Kowalinie organizowane były „Dni Miejscowości”. Zapoczątkowana w 1985 roku idea miała na celu zainteresowanie społeczeństwa powstaniem i historią swojej miejscowości. Była to wymiana kulturalna z sąsiednimi lub zaprzyjaźnionymi miejscowościami w postaci turniejów, występów zespołów, rajdów turystycznych, współzawodnictwa kulturalnego. Święto miejscowości stwarzało okazję podsumowania dorobku nie tylko kulturalnego, ale także gospodarczego  i społecznego za dany rok lub okres oraz pozwalał wyeksponować rozwój  i zmiany zachodzące   w miejscowości.

   W roku 1986 w konkursie wojewódzkim brało udział 74 miejscowości, oraz prawie 50 kół gospodyń wiejskich. W roku 1985 pierwsze miejsce w województwie otrzymało KGW w Kowalinie, zaś w kategorii gmin - gmina Kraśnik II miejsce po gminie Konopnica. W następnym roku pierwsze miejsce  w województwie zdobył Klub „Ruch” w Kowalinie oraz Szkoła Podstawowa w Kowalinie, zaś „Kronika Dni Miejscowości- Kowalin 86” otrzymała nagrodę specjalną. Członkinie Koła brały udział w corocznym imprezach „Dni Kowalina” do roku 1990, kiedy to nastąpiły zmiany społeczno-polityczne i inne warunki do działania społecznego.

   Sukcesy Koła, to sukces nie tylko przewodniczącej ale też pozostałych członkiń.  Po przeniesieniu się z miejscem zamieszkania  Zofii Rębacz do Lublina, przewodniczącą Koła w 1973 roku została Celina Dobrzyńska. Potem w 1977 roku na przewodniczącą wybrano  Emilię Grządkę.  W roku 1980 koło zrzeszało 54 członkiń. W zespole folklorystycznym, którym kierowała  Alicja Zięba, było 21 kobiet. Od roku 1984 roku przewodniczyła KGW  Mieczysława Szczepanik, a jej zastępcą była Barbara Jach, która potem została wieloletnią przewodniczącą koła. Na sukces Kowalina pracują całe rodziny- przykład rodzina Państwa Jach. Przed laty pan Jerzy był sołtysem, jego żona Barbara przewodniczącą KGW, teraz synowa Elżbieta jest wiceprzewodniczącą koła, wnuczka Emilia działa w KGW i Radzie Sołeckiej , a wnuk 23-letni Konrad jest sołtysem.

    Po roku 1990 przewodniczącą została Bożena Lisek, zaś od 2009 roku Justyna Cieleń, jej zastępcą - Elżbieta Jach.  Aktywność koła z roku na rok coraz bardziej się rozwija. Tym, co je wyróżnia na tle innych kół, jest duże zaangażowanie ze strony młodych kobiet. Z funduszu sołeckiego został zakupiony sprzęt fitness, by w jesienne i zimowe wieczory spotykać się w sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej w Kowalinie, na aerobiku.

     Oprócz codziennej pracy i obowiązków kobiety znajdują również czas na wspólne świętowanie. Corocznie razem z Kołem Gospodyń ze Spław Drugich organizują „Dzień Kobiet”. Razem były na wycieczce w Końskowoli. Były organizowane ogniska, wyjazdy do kina, teatru i na basen. Był zorganizowany bal charytatywny, z którego  dochód był przekazany na rzecz dziecka niepełnosprawnego z ich wsi.

   Członkinie  koła specjalizują się w różnorodnych technikach artystycznych. Dzięki ich zaangażowaniu, chęci i pracy  koło brało udział w lokalnych kiermaszach i wystawach. Na początku grudnia panie reprezentowały swoje umiejętności rękodzielnicze: ozdoby bożonarodzeniowe, stroiki, serwetki wyszywane ręcznie podczas I Forum Organizacji Pozarządowych Powiatu Kraśnickiego.

   Jubileuszowe uroczystości odbyły się w sobotę,  25 lutego w świetlicy w Spławach Drugich (sąsiednia wieś Kowalina). Były okolicznościowe statuetki, kwiaty i życzenia od  przybyłych władz.  Prezes WZRKiOR w Lublinie, Henryk Giszczak oraz  Halina Kaźmierak  z Biura Związku  odznaczyli zasłużone członkinie KGW w Kowalinie medalem „Order Serca- Matkom Wsi” : Emilię Grządka, Alicję Zięba, Barbarę Jach. Odznakę „Za Zasługi dla Kółek Rolniczych”  otrzymały: Justyna Cieleń, Elżbieta Jach i Emilia Gunia.

   Okolicznościową część artystyczną przygotowały panie z zespołu śpiewaczo- kabaretowego „Suchynianki” z Suchyni. Imprezę przez cały czas uświetniała Kapela Ludowa z Gminnego Ośrodka Kultury w Trzydniku Dużym.

   Jubileusz KGW był doceniony przez Polskie Radio Lublin-sobotnią poranną audycją „ Agrobiznes” oraz TVP Lublin, poprzez zaproszenie w poniedziałek,  27 lutego delegacji KGW do studia w Lublinie na poranny program „Poranek między Wisłą i Bugiem”.                              

Andrzej Wojtan

Drukuj
Źródło: https://wiescidladomu.pl/wiejskie-zycie/49-historie-kgw/584-jubilaci-z-kowalina-60-lat-kgw