Jajka symbolizują nowe życie i są obowiązkowym elementem świątecznego śniadania. Możemy je przygotować po... florencku, szkocku, wiedeńsku, a nawet... hiszpańsku. Gotowane na twardo lub miękko, podane w sałatce czy faszerowane - w każdej postaci mogą stać się prawdziwym przebojem na naszym (nie tylko) wielkanocnym stole.

 Jajko jako jedyny produkt spożywczy zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli te, których organizm człowieka nie jest w stanie wytworzyć samodzielnie, więc musi dostarczyć sobie w pokarmach, aby funkcjonować prawidłowo. Dwa jajka o masie około 60 gramów każde, zaspokajają 35% dziennego zapotrzebowania na te aminokwasy. Jajko zawiera całe bogactwo witamin i składników mineralnych, a zwłaszcza witaminy A, D, B2, a także dobrze przyswajalne żelazo, magnez, cynk i jod. Luteina zawarta w jajku wpływa korzystnie na wzrok, a także jest silnym przeciwutleniaczem.

Jajka bezwzględnie przechowujmy w lodówce.

Jeśli przebywają one w wilgotnym i ciepłym pomieszczeniu, bakterie znajdujące się na skorupce mogą wniknąć do środka. Nie powinniśmy przechowywać jajek w lodówce dłużej niż 3 tygodnie, ponieważ następuje w nich stopniowy rozkład białek i witamin oraz jełczenie tłuszczu - naturalny proces starzenia. Ponadto jajka pochłaniają zapachy z lodówki. Przed użyciem jajko należy umyć w ciepłej wodzie, natomiast jeśli jest ono jedzone w postaci surowej, należy je sparzyć. To niezwykle ważne, bo jeśli zdarzy się, że nioska jest zakażona bakteriami, to ta czynność może nas uchronić przed zachorowaniem.

Nie należy myć jajek przed włożeniem do lodówki, ponieważ zmywamy w ten sposób ochronną warstwę ze skorupki.

Jajka są kwasotwórcze, dlatego by zachować zrównoważoną dietę, pamiętajmy o obecności w niej zasadowych pokarmów, np. warzyw i kasz.

Wielkanoc to święta „jajeczne”.

Niestety nie wszystkie da się łatwo obrać, a część już w momencie gotowania nam pęka. Jak się przed tym ustrzec? Staram się nie wkładać do garnka z gotującą wodą jajek wyciągniętych prosto z lodówki. Duża różnica temperatur sprawia, że skorupka może pękać. Do wody dosypuję zawsze łyżkę soli.

Aby upewnić się, że jajko jest świeże, rozbijam je najpierw na spodek. Żółtko powinno być okrągłe, a białko zwarte i gęste - wszystko o zapachu naturalnym. Przed rozbiciem jajka można do niego przyłożyć też mocną latarkę i je prześwietlić.

Świąteczne jajka, zwłaszcza te, które trafiają do wielkanocnego koszyka farbuję. Najczęściej gotuję jajka z łupinami cebuli - wówczas stają się brązowe. Inne sposoby to gotowanie jajek z burakami lub słodką papryką (czerwone) lub świeżym zbożem (zielone). Ostatnie odkrycie naturalnego barwienia jajek to... barwienie ich na... niebiesko. Wystarczy do tego sok lub zakwas z kiszonej kapusty czerwonej. Ugotowane i obrane jajka moczę w soku przez kilka sekund, po czym wyjmuję i odstawiam do wysuszenia. Najpierw robią się fioletowe, a chwili pięknie niebieskie. I co ważne – takie są tylko z zewnątrz. Kolor nie barwi całego białka.

Klasy jaj:

A - jaja świeże, charakteryzujące się czystą, nie uszkodzoną skorupką. Wysokość komory powietrznej nie może przekraczać 6 mm. Białko powinno być przezroczyste i klarowne

A-Ekstra - jajka klasy A nie starsze niż 7 dni od daty pakowania. Wysokość komory powietrznej nie może przekraczać 4 mm

B - jaja utrwalone lub drugiej klasy. Wysokość komory powietrznej nie może przekraczać 9 mm

C - jaja nie sortowane, przeznaczone dla przemysłu.

Kulinarne ciekawostki:

- „stuletnie jajo”, „jajo na niebiesko” lub „jajo po chińsku” - to chiński przysmak towarzyszący chińskiej kulturze od wieków. Są to jajka, najczęściej kacze, poddawane przez kilka tygodni fermentacji w mieszaninie wapna, słomy ryżowej i naparu herbaty,

- jajko kiszone - to popularna w kuchni berlińskiej zakąska do piwa. Są to jaja ugotowane na twardo po dokładnym pokruszeniu skorupki (bez jej odrywania), gotowane następnie w osolonej wodzie z dużą ilością kminku, następnie przełożone do naczynia szklanego lub kamionkowego, zalane wywarem z drugiego gotowania i odstawione do ukiszenia na kilka tygodni,

- balut - jeden z przysmaków kuchni azjatyckich, głównie wietnamskiej, filipińskiej i chińskiej. To jaja, najczęściej kacze z w pełni ukształtowanym zarodkiem,

- kogel-mogel - to znany również w Polsce deser. Są to żółtka jaj ucierane z cukrem i ewentualnie różnymi dodatkami, np. kakao, mieszane z ubitym na sztywną pianę białkiem

- kawior - popularny w Rosji. Jest to solona ikra ryb jesiotrowatych (kawior czarny lub rosyjski), łososiowatych (kawior czerwony), dorszowatych (kawior norweski) lub innych ryb. Kawiorem nazywa się również jajka ślimaków (ślimaczy kawior lub biały kawior - znany szczególnie we Francji)

18,5 mln dolarów - tyle kosztowało najsłynniejsze, najdroższe jajko - Fabergé, pochodzące z kolekcji carów rosyjskich Romanowów. Nie nadawało się ono co prawda do jedzenia, bo było wykonane ze złota i ozdobione drogocennymi kamieniami.

50 g waży przeciętne jajo kurze

2 kg - tyle może ważyć jajko strusia

Wielkanocne zabawy z jajkami

- walatka, zwana też na wybitki, to osadzona w polskiej tradycji zabawa wielkanocna. Dwie osoby stukają się jajkami trzymanymi w dłoni - wygrywa ten, którego jajko nie pękło. Zamiast uderzania jajkami o siebie można je toczyć po stole

- wielkanocnym zwyczajem, który wiąże się z pradawnym wierzeniem w słońce tańczące na niebie u progu wiosny, jest wrzucanie tzw. tańczącego jaja do źródła,

- w wielu regionach Europy Zachodniej zachował się zwyczaj, że podczas śniadania wielkanocnego rozbija się skorupki jaj monetami, uderzając jajkiem o jajko czy jajkiem o czoło

- w Meksyku popularne jest rozbijanie o głowę carcarones - wydmuszek wypełnionych konfetti

- „zepsute jajko” - argentyńska ludowa zabawa, polegająca na usiłowaniu podrzucenia papierowej kulki (zepsutego jajka) jednemu z uczestników zabawy.